Aşırı düşünme (overthinking) hastalığı, bir konu üzerine uzun zaman düşünme ve bu düşünme durumunun iyi olması anlamına gelir. Bu hastalık, karar verme mekanizmasını ve odaklanmayı etkiler. Genel itibariyle geçmiş ve gelecekle ilgili çok fazla ve uzun süreli düşünme sorunu şeklinde ifade edilebilir. Overthinking hastalığına sahip olanlar söz konusu durum ve olayla ilgili ne kadar çok düşünürlerse o kadar iyi çözüm üretebileceklerini düşünmektedir.
Beynimiz sürekli yüzlerce fikir üretme potansiyeline sahiptir. Konu üzerinde düşünmeyi sağlayan bu beyin özelliği sayesinde iç ses hiç durmadan konuşuyor olabilir. Bu iç sesle konuşma durumu, gereksiz oranda zaman, dikkat ve enerji kaybına neden olabilmektedir. Düşüncelerin devamlı tekrar etmesi ve insanların günlük yaşamını olumsuz etkilemesi söz konusudur.
Aşırı Düşünme Sorunu Nasıl Anlaşılır?
Neden aşırı düşündüğümüzle ilgili, bazı faktörlerin göz önünde bulundurulması gerektiğini söylemek yerinde olacaktır. Hiçbir şey düşünmeden durmak elbette imkansızdır. Şimdi de kalınmadığında, geçmiş ve gelecek zamanın üzerinde çok fazla düşünüldüğünde bazı psikolojik sorunların temeli atılmış demektir. Aşırı düşünme sorunu, çoğu kez belirsizlikle bağlantılıdır. Aşırı düşünen kişiler, geleceğini ve düşüncelerini yoğun bir şekilde kontrol altında tutmaya çalışmaktadır.
Yoğun kontrol isteği, çoğu kez anksiyeteyle bağdaştırılmaktadır. Dolayısıyla fazla düşünmenin altında var olan psikolojik sorun anksiyete olabilir. Aşırı düşünme sorunu olduğunu düşünen kişiler, bunun anksiyeteyle bağlantısını gözen geçirebilir. Kontrol edilmesi zor düşünceler ve kaygı genel olarak bir arada sergilenebilir. Bununla ilgili uzman desteği şart olsa bile bireysel yönden fazla düşünmenin günlük yaşam üzerinde olumsuz etki yapıp yapmadığı test edilebilir.
Aşırı Düşünme Hastalığının Belirtileri
Aşırı düşünme hastalığına sahip olduğunuzun belli belirtileri bulunmaktadır. İşin içinden çıkılamayacak durumlarda devamlı düşündüğünüzü hissediyorsanız, bu hastalıktan şüphe etmeniz olasıdır. Bunun yanında, düşünme faaliyetinin her zaman aşırı düşünmeye işaret etmediği belirtilmektedir. Aşırı düşünme hastalığının belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
• Devamlı bir endişe ve kaygı hali
• Kötü olasılıklar üzerine daha fazla odaklanmak
• Rahatlayamama durumu
• Gelecek ve geçmişe takılıp kalmak
• Karar vermede zorluk
• Sürekli yorgunluk hissi
• Uykuya dalmada zorluk
• Düşüncelerin kontrolünü kaybetme duygusu
Uzun uzadıya düşünme durumuna özellikle anksiyete ve depresyon sorunlarında çok rastlanmaktadır. Aşırı düşünmek, hayat kalitesini düşürmenin yanında psikolojik hali de olumsuz etkilemektedir.
Aşırı Düşünme Sorunun Çözümü
Fazla düşünme genel itibariyle “problem çözme” için gerekli bir yol olarak görülür. Bu aslında sorunu çözmekten ziyade, daha fazla sorun üretmeye neden olmaktadır. Aşırı düşünmeye yatkın kişilik yapıları düşüncelerini daha fazla senaryolaştırarak işi çıkmaz bir hale getirebilmektedir.
Aşırı düşünme sorunun çözümü için mutlaka profesyonel destek alınması gerekmektedir. Modern psikoloji kapsamında aşırı düşünmeyle başa çıkmak isteyenlere, bilişsel davranışçı terapi tavsiye edilmektedir. Bundan önce kişinin mükemmeliyetçilikle mücadele etmesi faydalı olabilmektedir. Muhtemelen mükemmeliyetçi kişilik yapısına sahip aşırı düşünen bireyler, bir yandan da düşüncelerini reddetmeyi öğrenmelidir. Profesyonel destek gerektiğini düşünüyorsanız, İzmir psikolog Doğan Tura’dan yardım alabilirsiniz.
